Đầu tư cổ phiếu là một trong những hình thức đầu tư phổ biến và hấp dẫn trong thị trường tài chính hiện nay. Tuy nhiên, để đạt được lợi nhuận tối ưu, nhà đầu tư cần nắm vững cách đầu tư cổ phiếu một cách bài bản và chiến lược. Cùng Chứng khoán Nhất Việt (VFS) tìm hiểu các yếu tố tác động đến giá cổ phiếu và các phương pháp lựa chọn cổ phiếu phù hợp, để xây dựng danh mục đầu tư hiệu quả và bền vững.
1. Quy trình 3 bước đầu tư cổ phiếu
Bước 1: Mở tài khoản giao dịch
Để bắt đầu đầu tư cổ phiếu, bạn cần mở tài khoản tại một công ty chứng khoán. Việc mở tài khoản tại VFS vô cùng đơn giản và nhanh chóng. Chỉ mất 3 phút đăng ký trực tuyến, bạn có thể giao dịch ngay sau khi tài khoản được kích hoạt. [Xem hướng dẫn chi tiết tại đây]
Bước 2: Nạp tiền vào tài khoản chứng khoán
Tại VFS, bạn có thể dễ dàng thực hiện các thao tác nạp, rút và chuyển tiền một cách nhanh chóng, tiện lợi nhờ hệ thống thanh toán kết nối với nhiều ngân hàng hàng đầu. [Xem hướng dẫn chuyển tiền tại đây]
Bước 3: Giao dịch và đặt lệnh
| KHỚP LỆNH ĐỊNH KỲ | KHỚP LỆNH LIÊN TỤC | KHỚP LỆNH SAU GIỜ | |||||||
| Lệnh mua/bán được thực hiện tại một thời điểm nhất định. | Lệnh mua/bán được thực hiện ngay khi lệnh được nhập vào hệ thống. | Lệnh được thực hiện sau khi phiên giao dịch chính thức kết thúc. | |||||||
| Lệnh | ATO | ATC | LO | MP | MOK | MAK | MTL | PLO | |
| Thời gian | 9h00 – 9h15 | 14h30 – 14h45 | 9h00 – 11h30
13h00 – 14h45 |
14h45 – 15h00 | 9h15 – 11h30
13h00 – 14h45 |
14h45 – 15h00 | |||
| Sàn | HOSE | HOSE
HNX |
HOSE
HNX |
UPCOM | HOSE | HNX | HNX | ||
| Khớp | Cuối phiên ATO/ATC | Khớp ngay khi có lệnh MUA/BÁN với mức giá tương ứng trên sàn | Khớp ngay nếu có lệnh đối ứng chờ sẵn | ||||||
Ngoài các lệnh cơ bản, VFS hỗ trợ nhiều lệnh đặc biệt, giúp nhà đầu tư áp dụng các chiến lược cổ phiếu linh hoạt và phù hợp với nhu cầu riêng của mình.
Nguyên tắc khớp lệnh
(1) Ưu tiên khớp lệnh theo thứ tự:
- Ưu tiên về lệnh:
-
-
- Phiên định kỳ: ATO, ATC
- Phiên liên tục: MP, MTL, MOL
-
- Ưu tiên về giá:
-
-
- Mua: Lệnh với giá cao
- Bán: Lệnh với giá thấp
-
- Ưu tiên về thời gian:
-
-
- Lệnh được đặt trước sẽ được ưu tiên thực hiện.
-
(2) Các loại lệnh giao dịch tại VFS
- LO (Lệnh giới hạn): Lệnh mua/bán có hiệu lực đến hết phiên hoặc bị hủy.
- ATO (Lệnh mở cửa): Lệnh mua/bán có hiệu lực trong phiên mở cửa.
- MP (Lệnh thị trường): Lệnh mua/bán được thực hiện ngay khi nhập vào hệ thống trong phiên liên tục. Nếu không khớp hết, phần còn lại chuyển thành lệnh LO.
- MTL (Lệnh thị trường – HNX): Lệnh tương tự như MP nhưng chỉ áp dụng cho sàn HNX.
- MOK (Lệnh thị trường khớp toàn bộ): Lệnh mua/bán được thực hiện nếu có thể khớp toàn bộ; nếu không, lệnh sẽ bị hủy.
- MAK (Lệnh thị trường khớp một phần): Lệnh có thể khớp một phần, phần còn lại sẽ bị hủy sau khi khớp.
- ATC (Lệnh đóng cửa): Lệnh mua/bán có hiệu lực trong phiên đóng cửa.
- PLO (Lệnh sau giờ): Lệnh chỉ thực hiện sau giờ giao dịch, giá thực hiện là giá đóng cửa và không thể sửa hoặc hủy.
(3) Cách thức đặt lệnh tại VFS
- Đặt lệnh qua nhân viên VFS:
- Hội sở chính: Lầu 1, 117-119-121 Nguyễn Du, P. Bến Thành, Quận I, TP.HCM.
SĐT: 028 62 556 586
- Chi nhánh Hà Nội: Tầng 5 – Số 37 Bà Triệu, Phường Hàng Bài, Quận Hoàn Kiếm, Thành phố Hà Nội.
SĐT: 024 39 288 222
VFS cam kết luôn đồng hành cùng nhà đầu tư, giúp tối ưu hóa các giao dịch cổ phiếu một cách nhanh chóng và thuận tiện.
2. Kinh nghiệm chọn cổ phiếu chất lượng và tiềm năng tăng trưởng cao
Chọn cổ phiếu phù hợp là yếu tố quan trọng giúp nhà đầu tư tối ưu lợi nhuận và hạn chế rủi ro. Theo chuyên gia Chứng khoán VFS, một cổ phiếu tốt cần hội tụ ba yếu tố cốt lõi: chất lượng doanh nghiệp, tiềm năng tăng trưởng trong ít nhất một năm và mức định giá hợp lý.
2.1. Xác định cổ phiếu chất lượng
Để đánh giá chất lượng cổ phiếu, nhà đầu tư cần xem xét nền tảng tài chính và quản trị của doanh nghiệp phát hành. Một số tiêu chí quan trọng gồm:
- Tỷ lệ nợ vay trên vốn chủ sở hữu không vượt quá 2 lần.
- Tỷ lệ khoản phải thu trên tổng tài sản không quá 50% (trừ nhóm ngành xây dựng).
- Ban lãnh đạo doanh nghiệp không có dấu hiệu thao túng giá cổ phiếu bằng cách mua bán liên tục nhằm tạo cung cầu ảo.
Những doanh nghiệp có nền tảng tài chính lành mạnh, quản trị minh bạch thường có khả năng duy trì hoạt động ổn định và ít chịu ảnh hưởng tiêu cực từ thị trường.
2.2. Lựa chọn cổ phiếu có tiềm năng tăng trưởng
Một cổ phiếu tốt cần có tiềm năng tăng trưởng tối thiểu trong một năm. Nhà đầu tư nên đánh giá vị trí của cổ phiếu trong chu kỳ tăng trưởng:
- Đầu hoặc giữa chu kỳ tăng trưởng: Cổ phiếu vẫn còn dư địa tăng giá, phù hợp để đầu tư.
- Cuối chu kỳ tăng trưởng: Rủi ro cao hơn do giá cổ phiếu có thể chững lại hoặc bắt đầu đi xuống.
Xác định chính xác giai đoạn của cổ phiếu giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định phù hợp, tránh mua vào khi giá đã đạt đỉnh.
Xem thêm: 6 quy tắc chọn cổ phiếu tiềm năng
2.3. Tìm điểm mua hợp lý thông qua định giá
Nguyên tắc cơ bản trong đầu tư là “mua thấp, bán cao”, vì vậy, nhà đầu tư cần xem xét mức định giá của cổ phiếu để tối ưu lợi nhuận. Một số cách đánh giá mức giá hợp lý:
- So sánh P/E (Price-to-Earnings) và P/B (Price-to-Book) của cổ phiếu với mức trung bình 5-10 năm gần đây.
- Đối chiếu với tỷ suất lợi nhuận nghịch đảo của lãi suất gửi tiết kiệm để đảm bảo mức định giá hợp lý.
Hiện tại, nhiều ngành đang giao dịch ở mức P/E cao như P/E 15-20, gây khó khăn cho việc tìm kiếm cổ phiếu hấp dẫn. Tuy nhiên, một số nhóm ngành như ngân hàng (P/E 9,6) và than (P/E 3,3) vẫn có mức định giá thấp hơn lịch sử, tạo cơ hội đầu tư tiềm năng.
2.4. Quản lý rủi ro và tâm lý đầu tư
Thị trường chứng khoán luôn biến động, nhà đầu tư cần giữ vững tâm lý để tránh rơi vào trạng thái FOMO (sợ bỏ lỡ cơ hội) hoặc hoảng loạn khi thị trường giảm mạnh. Một số lưu ý quan trọng:
- Không chạy theo đám đông mà cần có chiến lược đầu tư cụ thể.
- Giữ kỷ luật đầu tư, không mua bán theo cảm tính.
- Quản trị rủi ro danh mục, đặc biệt trong giai đoạn thị trường biến động mạnh.
Giai đoạn gần đây, thị trường chứng khoán có sự điều chỉnh lớn, với nhiều nhóm ngành giảm mạnh như bất động sản (-9,87%), thép (-6,88%), xây dựng (-5,54%). Việc thận trọng trong quyết định đầu tư sẽ giúp nhà đầu tư tránh rủi ro không cần thiết.
3. Nhà đầu tư mới nên đầu tư cổ phiếu ngành nào?
Nhà đầu tư mới thường gặp khó khăn trong việc lựa chọn ngành đầu tư phù hợp. Để giảm rủi ro và tối ưu lợi nhuận, nhà đầu tư nên tập trung vào các ngành có tính ổn định cao, tiềm năng tăng trưởng tốt và không đòi hỏi quá nhiều kinh nghiệm chuyên sâu. Dưới đây là một số gợi ý về các ngành phù hợp cho nhà đầu tư mới:
3.1. Ngành ngân hàng
- Tính ổn định cao: Ngân hàng là ngành trụ cột của nền kinh tế, ít bị ảnh hưởng mạnh bởi biến động thị trường.
- Lợi nhuận bền vững: Dù có chu kỳ tăng trưởng chậm hơn so với các ngành khác, nhưng ngân hàng luôn có dòng tiền dồi dào từ hoạt động tín dụng, dịch vụ tài chính.
- Định giá hấp dẫn: Hiện tại, nhiều ngân hàng có mức P/E thấp hơn lịch sử (khoảng 9-10), tạo cơ hội đầu tư dài hạn.
3.2. Ngành tiêu dùng thiết yếu (bán lẻ, thực phẩm, đồ uống)
- Nhu cầu ổn định: Đây là nhóm ngành ít chịu ảnh hưởng từ suy thoái kinh tế, vì nhu cầu tiêu dùng luôn hiện hữu.
- Biên lợi nhuận cao: Các công ty đầu ngành thường có thương hiệu mạnh, dễ dàng mở rộng thị phần.
- Ví dụ doanh nghiệp: Vinamilk (VNM), Masan (MSN), Thế Giới Di Động (MWG).
3.3. Ngành điện, nước và hạ tầng
- Doanh thu ổn định: Đây là nhóm ngành có mô hình kinh doanh mang tính độc quyền hoặc ít cạnh tranh, doanh thu ít biến động.
- Tăng trưởng dài hạn: Dân số và đô thị hóa ngày càng tăng kéo theo nhu cầu về điện, nước, cơ sở hạ tầng.
- Ví dụ doanh nghiệp: REE (điện lạnh), PPC (nhiệt điện Phả Lại), NT2 (điện Nhơn Trạch).
Xem thêm: Danh sách các mã cổ phiếu đầu tư công tiềm năng MỚI NHẤT 2025
Bên cạnh các nhóm ngành kể trên, nếu đang chuẩn bị đầu tư trong dịp cuối năm, dưới đây là một vài lưu ý nhỏ mà nhà đầu tư mới cần nắm:
Theo các chuyên gia, thị trường chứng khoán cuối năm sẽ có sự phân hóa, không phải tất cả cổ phiếu đều tăng. Nhóm cổ phiếu blue-chip (công ty lớn, tài chính vững mạnh) được đánh giá an toàn và ổn định nhất.
Những nhóm ngành tiềm năng trong 6 tháng cuối năm gồm:
- Ngân hàng: Hưởng lợi từ tăng trưởng tín dụng tích cực.
- Chứng khoán: Thị trường phục hồi giúp gia tăng doanh thu.
- Vận tải – logistics: Xuất khẩu khởi sắc thúc đẩy nhu cầu.
- Bất động sản công nghiệp: Lợi thế từ thu hút FDI.
- Bán lẻ & thực phẩm: Thu nhập dân cư cải thiện, sức mua tăng.
- Hóa chất & vật liệu xây dựng: Ngành thép phục hồi theo bất động sản.
Nhà đầu tư nên ưu tiên cổ phiếu có kết quả kinh doanh tăng trưởng tốt (tối thiểu 15%), định giá hợp lý, trả cổ tức ổn định và tận dụng cơ hội giải ngân khi thị trường điều chỉnh về vùng hỗ trợ mạnh.
Tóm lại, việc hiểu và áp dụng đúng cách đầu tư cổ phiếu không chỉ giúp nhà đầu tư tối ưu hóa lợi nhuận mà còn giúp giảm thiểu rủi ro trong quá trình đầu tư. Khi bạn nghiên cứu kỹ lưỡng và xây dựng chiến lược hợp lý, cánh cửa đến với thành công tài chính sẽ rộng mở hơn bao giờ hết. Liên hệ ngay chuyên viên VFS qua Hotline (+84 28) 6255 6586 (Chi nhánh TP.HCM) hoặc (+84 24) 3928 8222 (Chi nhánh Hà Nội) để được hướng dẫn giao dịch cổ phiếu chi tiết và phù hợp với mục tiêu đầu tư của bạn.
|
![[Cập nhật 2025] Tổng hợp các loại cổ phiếu trên thị trường chứng khoán](https://www.vfs.com.vn/wp-content/themes/underscores-child/img/xfeatured.jpg.pagespeed.ic.i38h79VOjl.jpg)
